Blog

2023-03-15 08:59:00

Historia szwajcarskiej waluty

Frank szwajcarski to oficjalny środek płatniczy w Szwajcarii oraz w Lichtensteinie. Międzynarodowy skrót waluty to CHF.

Dzieli się na 100 centymów (według nazewnictwa francuskiego) lub na 100 rappenów (według określenia niemieckiego). Obecne w użyciu są monety: 5, 10, 20 centymów, 1/2, 1, 2, 5 franków oraz banknoty 10, 20, 50, 100, 200, 1000 franków.

To jedna z najważniejszych walut świata (obok dolara amerykańskiego, euro, funta szterlinga i jena japońskiego). Uznawana jest za uosobienie pewności i stabilności. Należy do grupy tzw. bezpiecznych przystani (safe heaven).

CHF obowiązuje jako narodowa waluta od 1850 roku. Wcześniej, w Szwajcarii, stosowano różne lokalne jednostki płatnicze. W 1848 roku ogłoszono Szwajcarską Konstytucję Federalną. Zapisano w niej, że wyłącznie rząd federalny stanie się podmiotem właściwym do emisji pieniądza. I tak, na mocy ustawy z 7 maja 1850 roku zaczął obowiązywać frank.

W 1865 roku zawiązano Łacińską Unię Walutową. W jej skład weszły: Szwajcaria, Francja, Belgia i Włochy. Powiązano pieniądze tych krajów z metalami szlachetnymi. Oficjalnie unia rozpadła się w 1927 r., ale frank szwajcarski utrzymał założone standardy srebra i złota aż do 1936 roku. Doszło wówczas do 30-procentowej dewaluacji pieniędzy szwajcarskich. Wiązało się to z Wielkim Kryzysem Finansowym na całym świecie. Po II wojnie światowej, Szwajcaria przyłączyła się do systemu Bretton Woods. Kurs franka wiązał się wtedy z dolarem amerykańskim oraz złotem.

Waluta Szwajcarii odczuła dwa globalne kryzysy finansowe. Pierwszy, w 2011 roku. W atmosferze kłopotów gospodarczych w USA i w państwach Europy Zachodniej, globalni inwestorzy wytworzyli ogromny popyt na franka. By nie doszło do przeszacowania pieniądza, Bank Szwajcarii, wprowadził minimalny kurs wymiany 1,20 franka za 1 euro.
Drugi kryzys był w 2015 roku. Szwajcarski Bank Narodowy uwolnił swoją walutę od minimalnego kursu względem euro. Spowodowało to nagły skok wartości CHF oraz panikę na rynku finansowym. W Polsce odczuło to na własnej skórze tysiące kredytobiorców posiadających zobowiązania hipoteczne zaciągnięte we franku.

Obecnie pieniądze Szwajcarii uznawane są za najpiękniejszą walutę świata. Mają niepowtarzalny wygląd oraz charakterystyczne zabarwienie. Co więcej, drukowane są w orientacji pionowej. Napisy na banknotach wyrażone są w czterech obowiązujących językach urzędowych: niemieckim, retoromańskim, francuskim oraz włoskim.

Szwajcaria bardzo często zmienia swoje banknoty w obawie przed fałszerstwem. Od 2020 roku obowiązuje dziewiąta seria, która jest już jedyną uznawaną, bowiem 30 kwietnia 2021 r. banknoty pochodzące z ósmej serii straciły status prawnego środka płatniczego.

Hasłem przewodnim nowej, dziewiątej serii jest „wiele oblicz Szwajcarii”. Są to pierwsze w historii kraju banknoty pozbawione wizerunków jakichkolwiek ludzkich twarzy. Każdy z nich ma inny motyw. Są to: czas (10 CHF), światło (20 CHF), wiatr (50 CHF), woda (100 CHF), materia (200 CHF) oraz język (1000 CHF).